Kulaktan duyma bilgilerle gerçek hayatlar arasında çok fark varmış. İbn Haldun’un bilim ile siyaset arasında HATIRALAR kitabını yada başka bir tabirle otobiyografisini okuduktan sonra bu farklılık daha da belirginleşti kafamda. Bugüne kadar ibn-i Haldun’u bir ilim adamı olarak hayal etmiştim. Oysa bahsettiğim kitabı okuduktan sonra siyasi hayatının ilim hayatının çok daha üstünde olduğunu gördüm. Gerçekten yazıldığı gibiyse (yani kitabı düzenlerken ve tercüme ederken fazla müdahale edilmemiş ise) siyasetten uzak kaldığı kısa zaman dilimlerinde ilimle meşgul olmuş. Hayatının çoğunluğunu hükümdarların yanında danışman yada yazıcı olarak geçirmiş. Zamanının olaylarını genellemek, toplumsallaştırmak yerine kişiselleştirmiş ve hükümdarlara indirgemiş. Gerçi kitabın yazılış amacına bakılırsa ki kendi hayatını yazmış, bu durum normal görünüyor. Kendi adıma konuşmak gerekirse ben bir insanı hayatın içinde yaşayan bir Birey olarak görmektense sadece bir yönünü dikkate alarak (yani ilim adamıysa sadece ilmini, sanatçıysa sadece sanatını, yazarsa sadece yazarlığını gibi) değerlendiriyorum. Oysa bu insan yaşantısıyla bir bütün. Bunları söylememin sebebi şu ben İbn Haldun’u tek yönüyle değerlendirdiğim için hayatının diğer yönlerini gördüğümde kafamdaki portreyle uyuşturamadım. Oysa gerçek şu ki gerek İbn Sına’nın hayatında gerekse Ömer Hayyam’ın hayatında da görüldüğü gibi bu kişiler yaşadıklar zaman diliminde yaşadıkları coğrafyanın hükümdarlarına tabi olmak zorundaydılar. İbn Sına böyle bir hayatı kabul etmediği için hayatının belki de yarısını yolculuklarda o coğrafyadan bu coğrafyaya hareket etmekle geçirmişti.Fakat İbn Haldun’un hayatı biraz farklı gibi. Kurulan cümlelerden anladığım kadarıyla şöhretin peşinde fazla mesai harcamış görünüyor. Çünkü çoğu zaman hükümdarların İbn Haldun’u bulmasından ziyade İbn-i Haldun’un hükümdarlarla birlikte olma çabası söz konusu. Vesselam Bilim ile Siyaset Arasında Hatıralar kitabı İbn-i Haldun’un yaşantısının özelleştirilmiş hali. Mukaddime’yi okuduktan sonra düşüncelerim ne kadar değişir bilemiyorum. Ama karşımdaki insanı bütünlemek adına bu kitabı okumam şart.